jak-rozwijac-kreatywnosc-u-dzieci

Dlaczego rozwijanie kreatywności u dzieci powinno być priorytetem? Otóż okazuje się, że to jedna z najważniejszych kompetencji przyszłości, o której w tradycyjnym systemie edukacji często zapominamy. W artykule przedstawiamy 5 pomysłów na literackie zabawy pobudzające twórcze myślenie. Wypróbuj je w domu lub w szkole. 

Twórcze myślenie u dzieci a edukacja 

Autorzy raportu „Myślenie poza schematami” podkreślają, że uczniowie w tradycyjnej szkole nie są wystarczająco pobudzani do rozwijania twórczego myślenia. Stawiają hipotezę, że w toku edukacji kreatywność dzieci maleje: 

„Może być również tak, że system edukacji i system egzaminacyjny zmniejszają w pewnym stopniu kreatywność młodych ludzi. Często uczniowie dopasowują się do modelu funkcjonowania, w którym nie jest premiowane rozwijanie naturalnych zdolności i wychodzenie poza utarte schematy”. 

Przytaczają też badanie, które pokazują, że rozwijanie kreatywności uczniów powinno być ważnym elementem edukacji ze względu na to, jakie niesie ze sobą benefity. Oto 3 najważniejsze z nich, w kontekście dzieci
z klas 1–3: 

  • twórcze myślenie wspiera osiągnięcia szkolne
  • pomysłowość sprzyja tworzeniu nowych strategii i planowaniu przyszłych działań, 
  • kreatywność wzmacnia zaangażowanie w działania oraz staranność i odpowiedzialność. 

Stawka jest duża, dlatego warto wprowadzić na co dzień ćwiczenia na twórcze myślenie u dzieci, zarówno w domu, jak i w szkole. 

To też Cię zainteresuje: Jak rozwijać wyobraźnię dziecka? 

5 ćwiczeń na twórcze myślenie na bazie książek z serii „Czytam sobie” 

Nie będzie niespodzianką, że zaproponujemy sposoby na rozwijanie kreatywności u dzieci na podstawie książek. Czytanie świetnie pobudza wyobraźnię, a ona jest niezbędna dla twórczego myślenia. Do tego na bazie książkowych historii można przygotować szereg ciekawych zabaw dla dzieci. Zaproponowane poniżej ćwiczenia uporządkowaliśmy od najłatwiejszych (dla początkujących czytelników) do tych bardziej skomplikowanych (dla uczniów, którzy już z łatwością „połykają strony”). 

1. Zacznijcie od rymów 

Nic tak nie rozwija kreatywności u dzieci, jak tworzenie śmiesznych nazw – szczególnie rymowanych. Początkującemu czytelnikowi podsuń więc książkę „Statek gagatek” (poziom 1) i zastanówcie się wspólnie, jacy inni pasażerowie mogliby płynąć tym oryginalnym statkiem. Niech kluczem do wymyślenia tych postaci będą rymy np. piratka Agatka, mewka Ewka etc. 

Fafik i kogut okładka

2. Wymyślcie inne zakończenie

Zaproponuj dziecku, aby wcieliło się w rolę pisarza i wymyśliło nowe zakończenie dla przeczytanej książki. Świetnie nada się do tego „Historia pewnego statku” (poziom 2), która przedstawia dzieje najsłynniejszego na świecie okrętu. W końcu kto z nas nie chciał, ocalić Titanica przed zatonięciem? Snucie nowej wersji opowieści, w której jeden z pasażerów zapobiega katastrofie, przyniesie dużo satysfakcji!

Fafik i kogut okładka

3. Wywiad z bohaterami

Kreatywności wymaga też zawód dziennikarza. Wymyśla on tematy, pytania do wywiadów oraz pisze interesujące teksty. Zaproponuj dziecku, by wcieliło się w rolę dziennikarza i np. przygotowało się do wywiadu z bohaterami wybranej książki. Obmyślenie pytań dla takiej rozmowy „na niby”, to także dobry sposób na rozwijanie kreatywności u dzieci. Ciekawą rozmówczynią będzie kaczka z książki „Złota Panna. Legenda o Złotej Kaczce” (poziom 2), która może opowiedzieć sporo o historii dawnej Warszawy. Następnie spróbujcie przeprowadzić taki wywiad. To ćwiczenie z pewnością pobudzi twórcze myślenie u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. 

Fafik i kogut okładka

4. Zabawy techniczno-plastyczne

Zajęcia manualne zawsze wymagają inwencji twórczej. Po pierwsze, zanim przystąpi się do działania, trzeba zaplanować, co właściwie chce się zrobić, w jaki sposób i co jest potrzebne, do wykonania planu. Organizacja pracy, przygotowanie, a następnie projektowanie – to wszystko rozwija kreatywność. Dla takich zajęć świetną inspiracją będą różne opowieści. Na dobry początek możesz zaproponować dziecku wykonanie makiety lub rysunku miasta przyszłości. Jako inspirację podsuń mu książkę „Futuropolis. Miasto jutra” (poziom 2). 

Fafik i kogut okładka

5. Jesteśmy wynalazcami

Bycie wynalazcą wymaga nieszablonowych pomysłów. Zainspirujcie się książką „Nie było telefonów? O córkach, ojcach i wynalazkach” (poziom 3), która w zabawny sposób przedstawia różne wątki z historii Polski, ale też dokonania naukowców. Następnie zróbcie wspólnie projekt jakiegoś wynalazku. To może być coś praktycznego (np. ulepszony dzbanek do herbaty) lub zupełnie abstrakcyjnego (statek do podróży w czasie albo generator pięknych snów). Jeśli Twoje dziecko złapie bakcyla odkrywcy, podsuń mu inne książki z serii „Czytam sobie” przedstawiające naukowców np. „Edison. O wielkim wynalazcy”. 

Zainspiruj się: 5 pomysłów na zabawy czytelnicze dla dzieci w każdym wieku

Rozwijanie kreatywności u dzieci, choć ważne w edukacji, nie powinno być dodatkowym obowiązkiem, ale dobrą zabawą. Do praktyki szkolnej warto na dobry początek wprowadzić ćwiczenia pobudzające twórcze myślenie na bazie wybranych książek oraz lektur obowiązkowych. 

Źródło:

Wyniki badania myślenia kreatywnego PISA 2022