Z ankiety przeprowadzonej przez ekolożkę Martę Jermaczek-Sitak wynika, że kilkanaście procent dzieci w wieku szkolnym nigdy nie było w dolinie rzeki, w zaroślach ani na polach uprawnych. Chcemy to zmienić! Jednym ze sposobów są książki przyrodnicze dla dzieci pokazujące, że natura jest ważna, ciekawa i dostępna. A jak wiadomo, od czytania do działania jest tylko jeden krok!
Dlaczego dzieci potrzebują przyrody?
Dzieci i przyroda to temat wyjątkowo ważny szczególnie w czasach, gdy wszyscy coraz mocniej odczuwamy deficyt kontaktu z naturą. Jak podkreśla psychoterapeutka Katarzyna Rosińska, regularne obcowanie z przyrodą wspiera rozwój dzieci w wielu obszarach: motorycznym, psychospołecznym i intelektualnym.
Kluczową rolę w tym procesie odgrywają dorośli, którzy powinni towarzyszyć dziecku w odkrywaniu świata natury. Katarzyna Rosińska zwraca uwagę, że jako rodzice i opiekunowie powinniśmy sami wracać do przyrody: poprzez codzienny kontakt z naturą, rozwijanie przyrodniczych pasji albo sięganie pamięcią do dzieciństwa, które często upływało na swobodnej zabawie w naturze.
Te pozytywne przyrodnicze doświadczenia warto przekazywać najmłodszym, m.in. poprzez:
– umożliwianie dziecku przebywania na świeżym powietrzu niezależnie od pogody – dzięki odpowiedniemu ubraniu i butom,
– wspólne wyjścia z innymi rodzinami – bo w grupie łatwiej o motywację do wypraw w góry czy do lasu,
– zaangażowanie w promowanie aktywności terenowych w szkole i przedszkolu,
– czytanie książek przyrodniczych dla dzieci, najlepiej na łonie natury.
Rodzic, który lubi być blisko przyrody, niemal zawsze zainspiruje dziecko do działania. Spróbuj już dziś!
Sprawdź: Jak zachęcać dzieci do działań proekologicznych? 5 pomysłów na lekcję ekologii
Jak książki przyrodnicze dla dzieci pomagają wzbudzić miłość do natury?
Literatura wspiera dzieci na wiele sposobów. Nie tylko rozwija pamięć i mowę, ale też pobudza wyobraźnię i uczy krytycznego myślenia. W przypadku książek o przyrodzie dla dzieci można wyróżnić pięć głównych korzyści.
– Bohaterowie prezentujący postawy ekologiczne pokazują dzieciom nowe wzory i przykłady, jak zachowywać się w różnych sytuacjach: troszczyć się o zwierzęta, oszczędzać wodę czy dbać o rośliny.
– Książki przyrodnicze dla dzieci mogą być świetnym pretekstem do rozmowy i wyprawy do miejsc związanych z tematem opowieści – lasu, jeziora, ogrodu botanicznego.
– Czytając takie książki, dziecko zdobywa wiedzę o świecie i rozwija kompetencje poznawcze związane z przyrodą.
– Książki o ogrodnictwie dla dzieci inspirują do działania – siania, sadzenia i obserwowania, jak rośnie to, o co się troszczymy.
– Wspólne czytanie, szczególnie na świeżym powietrzu, buduje więź poprzez rozmowę, bliskość i uważność.
Skoro już wiesz, że książki o przyrodzie dla dzieci naprawdę mają moc, czas wybrać odpowiednie tytuły i sprawdzić to w praktyce.
Zainspiruj się: Jak zrobić własny zielnik? Pomysł na zainteresowanie dziecka przyrodą
TOP 5 książek o przyrodzie dla dzieci z serii „Czytam sobie”
Jakie książki dla dzieci o przyrodzie warto podsunąć przedszkolakom i uczniom klas 1–3? Rekomendujemy pięć tytułów z serii „Czytam sobie” od HarperKids. To lektury dostosowane do poziomu początkujących i nieco bardziej zaawansowanych czytelników. Łączą naukę samodzielnego czytania z bliskością natury – poprzez ciekawych bohaterów, humor i przygodę.
1. „Przygoda w Himalajach” (poziom 1)
Mroźna wyprawa naukowca Darka to okazja, by poznać świat egzotycznych zwierząt, np. jaka czy irbisa. Idealna książka dla dzieci ciekawych dalekich krajów i dzikiej przyrody.
Na ekologiczny plus: rozwija wiedzę o gatunkach zwierząt i uczy rozpoznawania ich cech w kontekście środowiska.
2. „Koty i kotki” (poziom 1)
Dwaj koci bohaterowie – Bazyli i Cyryl – wyruszają na wyprawę nad staw. Spotykają tam śpiewającego skowronka i… bazie kotki! Ciepła opowieść o przyrodzie i przyjaźni, osnuta wokół bliskiego dzieciom tematu kotów.
Na ekologiczny plus: uwrażliwia na relacje między zwierzętami i zachęca do obserwowania świata wokół stawu.
3. „Pan Pit i jego kwiatek” (poziom 2)
Zabawna historia o panu Picie – domorosłym botaniku, który tworzy zielnik, obserwuje zwierzęta przez lornetkę i pewnej nocy śni o nowym gatunku stokrotki. Ta książka z przymrużeniem oka pokazuje, czym jest pasja przyrodnicza i jak może przerodzić się w działanie.
Na ekologiczny plus: pomaga dzieciom zrozumieć podstawy botanicznej obserwacji i uczy, czym jest zielnik.
4. „Na tropie potwora z Loch Ness” (poziom 2)
Una i Rob spędzają wakacje w rodzinnej Szkocji. Wieczorami słuchają opowieści Angusa, a za dnia boso przemierzają łąki i tropią legendarnego potwora. Tajemnicza, ale pogodna historia o tym, jak przyroda może być źródłem wyobraźni, odwagi i przygody.
Na ekologiczny plus:buduje ciekawość wobec krajobrazów i zjawisk naturalnych oraz zachęca do eksploracji.
5. „Letni koncert” (poziom 2)
Rój owadów szykuje się do wieczornego występu. Jest scena, instrumenty i próba generalna. Nie brakuje też kłótni i różnych przeciwności losu. Książka pokazuje różnorodność świata owadów, ziół i roślin polnych, a przy tym zachwyca rytmem i kolorami.
Na ekologiczny plus:rozwija wiedzę o owadach i roślinach, wprowadzając dzieci w świat nazw, smaków i zapachów natury.
Przeczytaj też: Książki o ekologii dla dzieci – jak uczyć dzieci postaw ekologicznych?
Jak widzisz, książki przyrodnicze dla dzieci to nie tylko skarbnica wiedzy, ale i inspiracja do ekologicznych aktywności. Pamiętaj: czas spędzony z dzieckiem w naturze (i na czytaniu!) to nigdy nie jest czas stracony.
Źródło:
K. Rosińska, „Dzieci w naturze – edukacja i animacja przyrodnicza”, [w:] „Ekopsychiatria. Jak bliskość natury wspiera naszą psychikę”, pod red. K. Simonienko, S. Murawiec i inni