Jak sugerują badania psychologa Jerome’a Brunera: 20 razy bardziej prawdopodobne jest, że zapamiętamy fakty, jeśli są one częścią jakiejś historii. Odkryj więc z nami dydaktyczną moc opowiadania, czyli storytelling w edukacji. Sprawdź też, jak korzystać z tego narzędzia za pomocą książek z serii „Czytam sobie”.
Storytelling – co to znaczy?
Zanim napiszemy, jak krok po kroku wdrożyć storytelling w edukacji, kilka słów o tym pojęciu. Co właściwie znaczy storytelling? To nic innego jak umiejętność opowiadania historii w taki sposób, by pobudzać wyobraźnię. Narracja w tym stylu jest emocjonalna: buduje napięcie, pozwala na dłużej przykuć uwagę słuchających i sprawia, że lepiej zapamiętujemy przekazywane treści.
Z tej metody czerpie coraz więcej branż. Korzystają z niej menadżerowie, by skuteczniej komunikować się ze współpracownikami, marketingowcy marzący o tworzeniu reklam, które na dłużej zapadną w pamięci i ambitni handlowcy. Przykładowo takie marki jak Apple czy Coca-Cola nie opisują swoich produktów, ale budują wokół nich całe historie. To inspiruje do zakupów, ale też wywołuje pozytywne skojarzenia na dłużej.
Sprawdź: Motywacja dziecka do nauki oraz głód wiedzy – jak je rozwijać?
Dlaczego opowiadanie historii ułatwia naukę?
Dzieci uwielbiają historie! Kiedy nauczyciel wyjaśnia skomplikowane zagadnienie, ale w formie angażującej fabuły, wówczas ułatwia uczniom przetworzenie informacji oraz ich zapamiętanie. To jednak nie wszystko. Storytelling w edukacji pozwala też na:
- twórcze i konstruktywne zrozumienie danego zagadnienia,
- wzbudzenie motywacji i aktywne uczestnictwo w procesie nauczania,
- oddzielenie nauki od czegoś przymusowego, bo dzięki ciekawej fabule dzieci uczą się mimochodem.
Storytelling dla dzieci może obejmować zarówno prawdziwe historie, jak i fikcyjne oraz fabularyzowane opowieści. Za pomocą tego narzędzia przekażesz nie tylko fakty, ale też uniwersalne wartości. Eksperci Centrum Edukacji Obywatelskiej przekonują, że uczniowie lubią historie, w których bohater musi pokonać jakieś przeciwności, żeby coś osiągnąć. Zachęcają, by skorzystać z następującego schematu opowieści np. do przedstawienia historii Księcia Mieszka:
Był sobie…,
Który każdego dnia…,
Aż pewnego dnia…,
Z tego powodu…,
Aż wreszcie…,
I odtąd…
Każda historia w duchu storytellingu powinna zatem zawierać: spójną fabułę, charakterystycznych bohaterów, konflikt i jego rozwiązanie (konflikt wewnętrzny bohatera, konflikt między postaciami etc.) oraz odpowiedniego narratora.
Na koniec pamiętaj, że warto zadbać nie tylko o treść, ale też formę swojego wystąpienia:
- opowiadaj wyraźnie, zmieniaj ton głosu i tempo mówienia,
- używaj mimiki i gestów,
- nie zapominaj o ciszy i pauzach.
Zainspiruj się: Budowa książki – pomysły na ciekawą lekcję
Storytelling dla dzieci – przykłady na bazie książek z serii „Czytam sobie”
Nie masz pomysłu na fabułę, ale chciałbyś korzystać ze storytellingu w edukacji? Sięgnij po książki z serii „Czytam sobie”, które mogą stać się Twoją bazą do opowiadania historii z różnych dziedzin: od nauki postaw ekologicznych po przekazywanie w ciekawy sposób wiedzy historycznej. Sprawdź nasze przykłady storytellingu dla dzieci.
1. Nauka postaw ekologicznych
Modelową opowieścią w duchu storytellingu jest „Awantura w śmietniku” („Czytam sobie”, poziom 1), dzięki której najmłodsi zapamiętają, w jaki sposób segregować odpadki i po co. Otóż wszystkie śmieci nie mogą być razem w jednym kuble, bo dochodzi do ciągłych awantur, a na dodatek tak wymieszane odpady brudzą się i niszczą nawzajem. Wymyślają więc, że dobiorą się w pary i zamieszkają w oddzielnych koszach. Czy to pomoże?
Możesz opowiedzieć dzieciom tę historię własnymi słowami, a następnie podrzucić im książkę do samodzielnego przeczytania i utrwalenia wiadomości o segregowaniu śmieci.
2. Opowiadaj o wartościach
Chciałbyś, by Twoi uczniowie byli aktywnymi obywatelami lokalnej społeczności? Pokaż im, że mogą zmieniać swoje otoczenie na lepsze – czasem bardzo prostymi pomysłami. Sięgnij po książkę „Szkoła na dobrej” („Czytam sobie”, poziom 3), w której przedstawione są ciekawe szkolne rozwiązania, uwzględniające potrzeby różnych uczniów. Przykładowo zwykły bardzo głośny dźwięk dzwonka zamieniono na melodię ćwierkania ptaków, bo jeden z uczniów cierpi na nadwrażliwość dźwiękową. Przedstaw tę historię (lub podobną, wymyśloną przez Ciebie) na lekcji dotyczącej np. tolerancji.
Pomysł na dodatkową aktywność: Podsuń tę książkę dzieciom, które czytają już płynnie
(np. z trzecich klas szkoły podstawowej). Następnie, inspirując się przykładami z książki, zastanówcie się wspólnie, jaki problem może występować w Waszej klasie lub szkole i znajdźcie jego rozwiązanie.
Przeczytaj też: O tolerancji dla dzieci – jak rozmawiać z dziećmi na ten temat?
3. Ciekawy sposób na przyswojenie historii
Chciałbyś, żeby dzieci potrafiły opowiadać o ciekawych miejscach w Polsce – również tych związanych z historią? Tu też jest miejsce na storytelling. Przykładowo w książce „Wieliczka, czyli przygoda w kopalni” („Czytam sobie”, Poziom 3) popularna autorka Zofia Stanecka przemyca sporo informacji dotyczących tego miejsca w formie niesamowitej historii. Mamy więc tu: legendarne stwory, podróże w czasie, ale też fakty np. w miejscu kopalni płynęło kiedyś morze, a w starożytności i średniowieczu sól była tak cenna, jak złoto.
Jesteśmy przekonani, że dzięki takiej historii, nawet po latach dzieci będą znać wiele ciekawostek dotyczących kopalni soli w Wieliczce.
Przeczytaj też: Wycieczka szkolna – gdzie jechać w klasach 1-3?
Storytelling może być metodą pracy w edukacji, która spodoba się nauczycielom klas 1-3, oraz ich uczniom. Sprawdzi się też w przypadku nauczycieli: języka polskiego, języków obcych, świetlicy, bibliotek szkolnych oraz pedagogów i wychowawców. Pamiętaj: w opowieści jest moc, która sprawia, że nauka staje się po prostu przyjemna!
Źródła:
Jak wykorzystać moc opowieści w nauczaniu?