Wielu ekspertów podkreśla, że nowy uczeń w klasie to nie jedno, ale 25 nowych dzieci. Co to oznacza w praktyce? Jak przygotować szkolną społeczność na zmiany? Sprawdź nasze wskazówki i pomysły na aktywności integrujące uczniów, również te czytelnicze.
Nowy uczeń w klasie – wielka zmiana dla wszystkich
Pierwszą rzeczą, którą trzeba wziąć pod uwagę przy adaptacji nowego ucznia, to jego odczucia. Przyjmij perspektywę dziecka, by zrozumieć, z jakimi trudnościami może się mierzyć. Oto kilka przykładów:
- nieznane otoczenie i ludzie,
- potrzeba akceptacji przez rówieśników i nauczycieli,
- strach przed oceną i odrzuceniem.
Co więcej, w pierwszych dniach oczy całej klasy będą zwrócone na nowego ucznia. To powoduje ogromny stres. Co zrobić, by go zminimalizować? Pomyśl o tym jeszcze zanim nowy uczeń zjawi się w murach szkoły. Ważne jest, by na tę zmianę przygotować całą klasę. Eksperci podkreślają, że choć nauczycielowi dochodzi tylko jeden nowy uczeń – może czuć się tak, jakby miał zupełnie nową klasę. Dotyczy to zwłaszcza edukacji wczesnoszkolnej. Pamiętaj, że nie tylko nowy uczeń w klasie potrzebuje więcej Twojej uwagi. Inni też będą oczekiwać cierpliwości i wskazówek, jak odnaleźć się w nowej sytuacji.
Przeczytaj również: Trudne emocje u dziecka – jak wspierać w ich przeżywaniu?
Nowy w klasie? Wczuwamy się w jego emocje i potrzeby!
Porozmawiaj z klasą o trudnościach, z jakimi będzie mierzyć się nowy uczeń w klasie. Aby mogły wczuć się w jego skórę, zadaj następujące pytania i spróbujcie wspólnie na nie odpowiedzieć.
- Czy byłeś kiedykolwiek w nowym miejscu, w którym nikogo nie znałeś?
- Jak się wtedy czułeś?
- Jakich informacji może potrzebować nowa osoba w klasie?
- Co możemy zrobić, by poczuła się dobrze?
Pomocne będą też książki, które w przystępny sposób zapoznają klasę z tym tematem. Z młodszymi dziećmi sięgnij po książkę z serii Czytam sobie „Oko w oko z diplodokiem”. To historia Bruna, którego rówieśnicy nie akceptują. Dlaczego? Jest drobny, słaby, nosi okulary z grubymi szkłami i uchodzi za tchórza. Zaczepki innych sprawiają, że staje się smutny i zamknięty w sobie. Na szczęście wszystko zmienia się podczas wycieczki do Gadolandu. W wyniku pewnej sytuacji Bruno zostaje doceniony i zaakceptowany.
Pomysł na dodatkową aktywność: Na bazie książki „Oko w oko z diplodokiem” porozmawiajcie o tym, że wytykanie słabości innych nie jest dobre, a każdy z nas ma talenty – czasem po prostu ujawniają się one później. Następnie przygotujcie listę całej klasy i do każdego ucznia przyporządkujcie jego supermoc np. życzliwość, koleżeńskość, talent rysowniczy, talent sportowy. Zostawcie też miejsce na imię, nazwisko i supermoce nowego ucznia.
Nieco starszym uczniom podsuń do samodzielnego przeczytania książkę pt. „Szkoła na Dobrej”. Klasa z tej opowieści mierzy się z dokładnie takim samym wyzwaniem, jakie czeka na Twoich uczniów. Do grupy dołącza nowy kolega – Tymek. Na domiar wszystkiego chłopiec cierpi na mizofonię. Z lektury uczniowie dowiedzą się nie tylko co to za choroba, ale też, co zrobiły dzieci na Dobrej, by Tymek poczuł się w klasie bezpiecznie.
Nowy uczeń w klasie będzie potrzebował zrozumienia, ale też realnej pomocy już od pierwszego dzwonka. Miłym prezentem powitalnym będzie przygotowana przez wszystkich uczniów „Książka ratunkowa”. Ten wspólnie wykonany przewodnik może zawierać:
- mapę szkoły,
- zasady panujące w klasie,
- spis wyjątkowych dni w szkole, na które warto czekać (np. dzień bez plecaka, mikołajki, Dzień Dziecka),
- zdjęcia wszystkich dzieci z klasy i jedno zdanie o każdym oraz miejsce na wklejenie fotografii nowego ucznia.
Taki prezent sprawi, że nowy uczeń w klasie poczuje się pewnie i bezpiecznie.
Nowy uczeń w klasie – zabawy integracyjne
Kiedy już nowa osoba dołączy do Waszej grupy, zaplanuj zajęcia, które pomogą jej w adaptacji. Na dobry początek zorganizuj lekcję zapoznawczą. Nie stawiaj jednak nowego ucznia w ogniu pytań. Przygotujcie wcześniej np. minispektakl przedstawiający Waszą klasę. To pozwoli nowej osobie na poznanie kolegów i koleżanek w luźnej atmosferze.
Nowy uczeń w klasie – zabawy integracyjne i inne pomysły na lekcję zapoznawczą:
- Klasowa poczta – każdy wysyła list do nowego ucznia, w którym się przedstawia.
- Gra pt. „kostka zapoznawcza” – uczniowie siedzą w kole i po kolei rzucają kostką. Każdy wymienia tyle informacji o sobie, ile wyrzuci oczek.
- „Ty druha we mnie masz” – w każdym dniu wybierz ochotnika, który będzie przewodnikiem nowego ucznia po szkole i klasie.
Sprawdź także: Jak wspierać dobre relacje między rodzeństwem?
Wykonajcie też grupowo kotyliony z imionami, które będziecie nosić np. przez pierwszy tydzień. To znacznie ułatwi komunikację, a nowy uczeń będzie czuł się pewniej.
Zaplanuj też zajęcia w małych grupach. Dzięki temu uczeń szybciej zapozna się z rówieśnikami i nie będzie czuł się przytłoczony. W kilkuosobowych zespołach łatwiej się poznać i zaprzyjaźnić. Postaraj się, żeby te grupowe lekcje nie przebiegały w atmosferze rywalizacji. Zajmijcie się raczej zrobieniem prac plastycznych, wspólnym przygotowaniem przekąsek (np. sałatki owocowej) lub rozsadzeniem roślinek do klasowego kącika zieleni. Takie lekcje zbudują świetną atmosferę oraz nauczą dzieci współpracy i akceptacji.
Nowy uczeń w klasie? Integracja to podstawa. Podejdź do tematu z dużą wrażliwością: zarówno w stosunku do nowego ucznia, jak i pozostałych dzieci z klasy. Nowe sytuacje dla wszystkich bywają trudne, ale na pewno świetnie sobie poradzicie.
Źródła:
I Have One New Student. So Why Does It Feel Like a Whole New Class?