Sztuka sprawia dzieciom radość, nauczyciele doceniają jej pozytywny wpływ na naukę innych przedmiotów, a psychologowie podkreślają wartość terapeutyczną. Sprawdź, co jeszcze zyska Twoje dziecko dzięki wychowaniu przez sztukę i jak zachęcić go do twórczych aktywności w domu?
Edukacja przez sztukę – 10 korzyści dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym
Już na przełomie XIX i XX wieku Rudolf Steiner, twórca pedagogiki waldorfskiej, podkreślał, że: „Kiedy ludzie pojmą, jak silnie można wydobyć zdolności intelektualne poprzez wykorzystanie sztuki w edukacji, przyznają jej odpowiednie miejsce we wczesnych latach szkolnych”.
Jakie zatem umiejętności zdobywają dzieci w procesie twórczym? Oto 10 najważniejszych:
- Ćwiczą małą motorykę (chwytanie pędzla, rysowanie, mieszanie kolorów, cięcie).
- Rozwijają integrację sensoryczną (aktywności z plasteliną).
- Uczą się dostrzegać piękno.
- Odkrywają wartość eksperymentowania.
- Doskonalą umiejętności społeczne.
- Rozwijają kreatywność, pobudzają wyobraźnię i pomysłowość.
- Ćwiczą koncentrację uwagi.
- Uczą się rozwiązywać problemy poprzez dokonywanie wyborów (czerwona farba, a może lepiej niebieska?).
- Nabywają umiejętności relaksowania się (różne techniki artystyczne zapewniają bezpieczne ujście dla emocji).
- Uczą się dbania o porządek.
Wychowanie przez sztukę w domu – jak zachęcić dziecko do tworzenia?
Jak podkreśla Anna Weber, kompozytorka i edukatorka popularyzująca wychowanie przez sztukę, najważniejsza zasada brzmi: „Jeśli chcesz, by dziecko tworzyło i rozwijało kreatywność – twórz i rozwijaj się z nim”. Wybierz więc takie aktywności, które Tobie też sprawią radość, ale nie zamykaj się na propozycje dziecka. Zgodnie z nurtem pedagogiki waldorfskiej dorosły powinien podążać za pomysłami swoich podopiecznych.
Wybrana przez Was dziedzina sztuki może być dobrym pretekstem do porozumienia się. Temat wolności w wyrażaniu swojej osobowości i różnorodności w muzyce podejmuje książka z serii „Czytam sobie” „Pudel na dyskotece”. Pokaż dziecku, jak tańczysz przy swojej ulubionej muzyce, a ono niech nauczy Cię kilku ruchów wykonanych przez siebie. Przekonajcie się, że muzyka łagodzi obyczaje.
Wskazówka: Jeśli Twoje dziecko kocha balet, podsuń mu książkę „Jezioro łabędzie” opisującą trudne początki tego najsłynniejszego na świecie baletu. Pamiętaj, że wychowanie przez sztukę może być dobrym pretekstem do poznania historii różnych dziedzin artystycznych.
To też Cię zainteresuje: Jak zachęcić dziecko do aktywności fizycznej?
Edukacja przez sztukę w domu powinna opierać się na pełnej swobodzie twórczej dziecka. Pamiętaj, aby przestrzegać poniższych wskazówek:
- Nie narzucaj z góry interpretacji. Niech dziecko realizuje swoje pomysły, wówczas uwierzy, że jest w stanie działać samodzielnie.
- Chwal dziecko za cały proces twórczy, a nie tylko efekty. Dzięki temu chętniej będzie podejmować kolejne próby.
- Czerp radość ze wspólnych aktywności i nie miej oczekiwań. Niech to będzie wartościowy czas wzmacniający waszą relację.
- Nie przejmuj się bałaganem, nie strofuj dziecka.Potraktuj nieporządek, jako dobry pretekst do nauki mądrego sprzątania i dbania o rzeczy.
- Zachęcaj do eksperymentowania. To rozwija kreatywność, ale też uczy, że błędy są naturalnym elementem procesu twórczego. Edukacja przez sztukę odbywa się w duchu optymizmu, dzieci uczą się więc odpowiednio reagować na porażkę, czyli traktować ją jako okazję do podjęcia kolejnej próby.
Przeczytaj również: Jak nagradzać dziecko za postępy?
Kwestia eksperymentowania powinna wiązać się z prezentowaniem dzieciom różnych możliwości w ramach jednej dziedziny sztuki. Zaproponuj dziecku do przeczytania książkę „Letni koncert” z serii „Czytam sobie”, dzięki której Twoja pociecha pozna nie tylko różne gatunki owadów, ale też różne instrumenty. W kapeli „Cykady na Barykady” występują bowiem Jelonek (Gitara basowa), Oleica fioletowa (Perkusja), Komar (Kobza) i Termity (Cymbały).
Po lekturze książki, posłuchajcie, jak brzmi w praktyce każdy zaprezentowany instrument oraz…owad. Bo odgłosy przyrody też są muzyką, której warto słuchać. Odgadywanie dźwięków przyrody może być świetną zabawą podczas każdego wspólnego spaceru.
Sprawdź także: Jak wspierać rozwój muzyczny dziecka? 10 ciekawych pomysłów
Edukacja przez sztukę naturalnie łączy się z eksperymentowaniem w ramach plastycznych aktywności. Tutaj macie szereg możliwości: użyjcie farb, kredek, malujcie rękami lub za pomocą bibuły, twórzcie kolaże czy obrazy za pomocą plasteliny. Jednym słowem eksperymentujcie! Jeśli Twoje dziecko lubi wykonywać prace plastyczne, podsuń mu książkę „Fafik i futerał”. Może główna bohaterka Nelka, która uwielbia lekcje rysunku w lokalnym domu kultury, zainspiruje go do poszukania podobnych zajęć w okolicy?
Sztuka w edukacji a kształtowanie gustu estetycznego
Cytowana już wcześniej Anna Weber, autorka książki „Rok wychowania przez sztukę”, podkreśla, że gust estetyczny należy kształtować i wymaga to treningu: „Skoro samego Chopina w tak znakomitym stopniu ukształtowała atmosfera domu, treści, z jakimi się stykał […] a był to niewątpliwie człowiek wybitny, to tym bardziej my potrzebujemy takiej stymulacji. Już jako dzieci!”.
Pomysł na dodatkową aktywność: Skoro o Chopinie mowa…podsuń dziecku nową książkę z serii „Czytam sobie” wydawnictwa HarperCollins pt. „Zagraj to, Fryderyku!”. Porozmawiajcie o tym, jak wyglądało dzieciństwo wybitnego polskiego kompozytora.
Jak zatem kształtować gust estetyczny na co dzień? Rada jest prosta: od najmłodszych lat podsuwaj dziecku lektury mające wysoki poziom literacki i artystyczny oraz traktujące o różnych dziedzinach sztuki. Przykładem jest książka „O Zofii, co zbierała kolory”. Tutaj wybitna jest nie tylko opowieść o malarce Zofii Stryjeńskiej (świetnie napisana przez Angelikę Kuźniak, autorkę książki dla dorosłych o tej samej bohaterce), ale też metaforyczne ilustracje Maćka Blaźniaka nawiązujące do klimatu twórczości malarki.
Dzięki pięknym i różnorodnym ilustracjom książek z serii „Czytam sobie” wykonanym przez takich ilustratorów jak Joanna Rusinek, Emilia Dziubak, Daniel de Latour czy Marianna Oklejak zaprezentujesz dziecku nie tylko wartościowe opowieści, ale też różne style graficzne: od tradycyjnej ilustracji, poprzez akwarele, styl komiksowy, aż po kolaż i wyklejankę.
Pomysł na dodatkową aktywność: Książka „Jonka, Jonek i Kleks” z serii „Czytam sobie” to adaptacja klasyki polskiego komiksu dostosowana do umiejętności początkujących czytelników. Zachęć dziecko do jej przeczytania, a następnie porozmawiajcie o tym, czym się różni komiks od tradycyjnej książki.
Pamiętaj, że odpowiednio przygotowane aktywności w ramach edukacji przez sztukę będą pomocne w rozwijaniu kreatywności dziecka, jego kompetencji społecznych i naukowych. Co więcej, to źródło dobrej zabawy dla rodziców, dzieci i nauczycieli.
Źródło: https://www.annaweber.pl/category/wychowanie-przez-sztuke/page/2/